اصلا دستگاه چیه؟فرق تئوری موسیقی سنتی با کلاسیک چیه؟

سلام دوستان
مخلص کلام:
این دستگاه های سنتی رو چه جوری باید یاد گرفت.
کسی که یه ساز کلاسیک مثل پیانو یا گیتار میزنه میتونه یاد بگیرشون.چقدر زمان میبره

 

درود بر شما دوست عزیز.
ما تئوری موسیقی ایرانی داریم که کارش بررسی تئوری موسیقی مختص ایران هستش.
موسیقی ایرانی بر عکس باور عموم خیلی راحت تر از موسیقی جهانی هست چون مطلب زیادی نداره علتش اینه در سال های گذشته روند تکاملیش رو طی نکرده.
ما موسیقی ایرانی اصلا چیزی به نام هارمونی نداریم.
در موسیقی ایرانی یک سری فواصل تعدیل نشده سری و کرن داریم و هفت دستگاه ( شور، ماهور، همایون، سه گاه، چهار گاه، راس پنجگاه و نوا. )
و ده آواز.
ساز تار برای یادگیری مباحث تئوری بهترین سازه علتش هم تلاش های کلنل علی نقی وزیری هست.
کتاب تاریخ موسیقی ایران می تونه اطلاعات جامعی رو به شما بده.
من از سازهای ایرانی فقط به مقدار کمی تنبک بلدم و این بحث ردیف ها رو اینجوری برای خودم جا انداختم.
الگوی گام ماژور و مینور چیه؟
گام ماژور : پرده - پرده - نیم پرده و ...
مینور هم ...
حالا دستگاهای ایرانی هم شبیه این ها هستند با دو تفاوت، یکی جنسشون از نوع مد، ردیف یا دستگاه هست.
دوم فواصل ربع پرده هم در اونها وجود داره.
یک سری از این مد ها رو فقط می شه روی پیانو اجرا کرد و خیلی هاش رو نمی شه.
می دونید فرق موسیقی دستگاهی با موسیقی غربی چیه؟
موسیقی دستگاهی معمولا موسیقی هایی بدوی هستن و این جور به وجود اومدن که در گذشته مردم یک سری نغمات ( ملودی هایی ) بهش علاقه ی زیادی نشون دادن و به دفعات زیاد اون رو اجرا می کردن.
این اجراها به صورت سنت در اومده و سینه به سینه از نسل های گذشته به ما رسیده.
بعضی ها می گن برای پیشرفت موسیقی ایرانی باید اون رو تعدیل کرد مثل کاری گه باخ با موسیقی غربی کرد.
ولی اکثر موسیقی دانان ایرانی حاضر نیستن موسیقی تعدیل بشه و می گن باید همون بافت گذشته ی خودش رو حفظ کنه.
من موسیقی ایرانی زیاد کار نکردم و اگر دوستان در صحبت های من اشتباهی می بینن لطفا متذکر بشن.
موفق باشید.

 

با پیانو می تونی یادبگیری. ولی باید برای هر دستگاه کوکِ پیانو رو تغییر بدی.تا کلاویه ها روی گام مورد نظر دارای فواصلِ
یک چهارم گردند.
پس باید پیانوی واقعی داشته باشی. و یک استاد حرفه ای.
با گیتار نمیشه. چون نمیشه پرده های گیتار رو جابجا کرد.
البته لیلی افشار چند پرده به گیتار خودش اضافه کرد. که این یک استثنا می باشد.

با ویولن میشه. چون پرده نداره.
با عود هم میشه. مثل ویولن.

بقیه سازها هم که سنتی می باشند.

با احترام.

 

دستگاه های ایرانی علاوه بر تغییر در پردههای و نیم پرده ها و ربع پرده هاشون بر اساس تاکید بر روی یه سری نت های خاص شناخته میشوند
مثلا در دستگاه دشتی تاکید بر روی نیت می میشه
به عنوان مثال سرود ای ایران که ساخته استاد روح الله خالقی هست از ابتدا با می شروع میشود

در مورد ساز هم ویولن و سه تار بهترین بهره رو میشه توو موسیقی ایرانی ازشون برد

برخلاف دوستمون که گفتند موسیقی کلاسیک سخت تره به نظرم اینجور نیست
موسیقی کلاسیک از یه قاعده و قانونی پیروی میکنه و ثابت هستند ولی موسیقی ایرانی در خیلی جاها میشه قائده رو شکست
مثلا در تغییر گوشه به گوشه ی دلکش ما میبینیم یک یا 2نت از قطعه تغییر پرده میدن به کرون(البته در قطعات میتونه متفاوت باشه )
ولی در کل موسیقی ایرانی ظاهرش فقط هفت دستگاه نیست و در بطنش بطور تخصصی خیلی گسترده است
و اینکه موسیقیایرانی همونجوری که تا الان بوده موجب زیبا نشون دادنش شده و تغییر درش ممکنه به نابودی بکشونه اونو

 

درود بر شما.
البته من در موسیقی ایرانی تخصصی ندارم ولی در صحبتتون چند اشکال وجود داره.
در موسیقی تاکید روی درجه هاست نه یک نت خاص.
مثلا در موسیقی غربی تاکید روی درجه های 1،4و 5 هستش و در موسیقی ایرانی اگر اشتباه نکنم درجات دو و سه.
و نکته ی بعدی همون دستگاهی بودن موسیقی ایران هست و اینکه هارمونی و آکورد در اون وجود نداره.
موفق باشید.

 

موسیقی ایرانی آکورد نداره چون ساز هایی که داره تا جدودی قابلیت آکورد گیری ندارن
این دلیل برضعف نیست
موسیقی کلاسیک و غربی هم ربع پرده نداره
این یعنی قابل پیشرفت نیست؟

 

درود دوباره.
علت اینکه در موسیقی ایرانی آکورد وجود نداره ارتباطی با ساز نداره بلکه فواصل تعدیل نشده باعث این مشکل شده.
کی از برتری صحبت کرد؟
موسیقی فلامنکو از نمونه های عالی موسیقی جهان یک موسیقی دستگاهی هست.
اتفاقا موسیقی غربی قبل از ظهور باخ دارای فواصل تعدیل نشده بوده.
موفق باشید.

 

موسیقی ایرانی از لحاظ ملودی نوازی میشه گفت قوی هست چون نوازنده به جای 12 نیم پرده از 24 تا ربع پرده میتونه استفاده کنه هر چند صد در صد هم اینو نمیتونیم بگیم (چون ربع پرده ها هم دقیقا عین هم نیستن) ولی به نظر من دو تا اشکال یا نقطه ضعف در موسیقی ایرانی وجود داره یکی هارمونی هست که شاید گوش ایرانی این نیاز رو احساس نمیکنه و شاید یتونیم از اون چشم پوشی کنیم (شاید من فقط اینطور فکر میکنم)ولی مورد دوم مودولاسیون هست شما با یه ساز ایرانی مثل تار نمیتونید در ملودیتون مثلا نیم پرده مودولاسیون انجام بدید چون ربع پرده ها هم دقیقا عین هم نیستن(فواصل تعدیل نشده)

 

با سلام خدمت دوستان عزیز از اونجا که بحث موسیقی ایرانی و دستگاه ها برای بیشتر موزیسین ها نا اشن لازم دونستم توضیح کوچکی در اینباره عرض کنم .دستگاه موسیقی ایرانی دارای دو ویژگی منحصر به فرد هست اول اینکه هر دستگاه دارای گام بخصوص هست مثلا ماهور و راست پپنجگاه عینا گام دو ماژور هستند و شور وشاهدقان ان همان انم ماژور با فرق یک ربع پرده هستند و همایون و اصفهان هم گمینورنور بامینوربا فرق یک ربع پرده هستند و این مهمترین خصوصیت یک دستگاه است و دومین ویژگی هر دستگاه نوت های تونیک نوت شاهدوایست میباشد مثلا اگر شما در گام دو ماژور نت سی را ربع پرده بم تر کنید در گام شور لا هستید حالا اگر تونیک و نوت شاهد لا باشد اوایی که خواهید شنید شور است در همین گام اگر تونیک وشاهد نوت دو باشد اوای بیات ترک خواهید شنید البته بحث دستگاه ها بسیا مفصل است اما این قاعده میتواند به عنوان قدم اول راهگشا باشد برای مثال اهنگ تیتراژ سریال هزار دستان در بیات اصفهان است شما به راحتی میتوانید با پیانو یاگیتار در گام مینور بنوازید البته از ربع پرده صرف نظر کرده و نیم پرده در نظر بگیرید البته اگر دوستان علاقمند باشند. میتوانیم بیشتر در انباره بحث کنیم

 

از اشکالی که در تایپ داشتم عذر میخوام

 

سلام
با تشكر از دوستان گرامي خيلي از ارسالهاتون بهر برديم فقط خواهشا به سوال مطرح شده پاسخ بديد
كه پست به حاشيه كشيده نشه مقايسه كلا اشتباست چه چيزي سخت يا چي اسونه
كمكي به سوال كننده نمي كنه
و هر موسيقي چه سنتي و چه كلاسيك سختي هاي خودشون و دارن
موسيقي سنتي ما كم چيزي نيست اگه اشتبا نكرد باشم همين دستگاه ماهور 30 يا 40 تا گوشه داره

 

سلام اساتید عزیز..سوال من اینه که موسیقی غربی (منظورم بیشتر حالت فیزیک صوتشه همون فواصل و پرده بندی هاش) یه سلیقست یا واقعیته؟
مثلا اگه فرمول معروف E=MC2 توسط انشتین کشف نمیشد بالاخره یه روزی کشف می شد چون یه واقعیت انکار نشدنی هست،آیا موسیقی غربی هم واقعیت محضه؟ یا غربی ها با توجه به قدرت گرفتنشون به نوعی فرهنگشون رو ترویج کردن؟

 

احسنت. بالاخره یک نفر درست قضیه رو مطرح کرد.
یک سری نکات که از قلم افتاده رو هم بنده اضافه میکنم.
مثال چیزی که ایشون فرمودن. شما فقط توی دستگاه ها با شور لا سروکار ندارید. مثال عرض میکنم. ما شور ر هم داریم. که کلا" همه اون قضایا از ر شروع میشه.(درواقع نوت تونیکش فرق کرده همونطور که این دوستمون فرمودن)
نکته مهمتر اینکه شما توی موسیقی ما قابلیت بداهه نوازی خیلی زیادی دارید و صد البته اینکه شناسایی اینکه چطور میشه از دستگاهی به دستگاه دیگه رفت خودش کلی زمان میبره .

در کل اصلا" حرف درستی نیست بگیم کدوم سخته کدوم آسون.
توی یاد گیری ردیف مدت زیادی طول میکشه دستگاه هارو شناسایی کنید. چرا؟ چون هیچ چیز 100% به گوش شما آشنا نیست و همیشه درحال بداهه هستین و مجبورید نت تاکید و شاهد و متغیر و .. رو شناسایی کنید.(یجورایی مثل تشخیص گام هست با کمی تفاوت)
در ضمن زدن خود این دستگاه ها و گوشه ها کار زمانبری هست.(مسئله فقط زدن نیست. درکش هم به همون اندازه مهمه. جمله های وصل کننده و شناسایی گوشه هایی که ملودیک هستن (ملودیشون باید حفظ بشه توی بداهه . تغییر زیادی نمیکنن))و خیلی چیز های دیگه.
ما فواصلمون هم توی دستگاه ها فرق میکنه. فقط پرده و نیم پرده نیست. ما فاصله ای به نام مجنب داریم که البته روحالله خالقی اسم دوم نیم بزرگ رو بهش داده و از یک پرده کوچکتر و از نیم پرده یبزرگتر هست. یجورایی میشه گفت 3 تا ربع پرده.(البته واقعا" سه ربع پرده توی موسیقی ایرانی وجود نداره. فقط برای درک بهتر انجور بهش اشاره میشه)
همینطور فاصله بیش طنینی داریم که از یک پرده بیشتر و از یک و نیم پرده بزرگتر هست.
درواقع توی تئوری موسیقی ایرانی فقط با پرده و نیم پرده سروکله زده نمیشه. و از این فواصل هم برای حرکت توی ملودی ها در دستگاه ها استفاده میشه

و صد البته چیز های زیادی هست که جز اطلاعات کم بنده نیست و خیلی هاش رو هم اینجا نمیگم.
کلا" با موسیقی کلاسیک نمیشه مقایسه کرد.