اجرای دستگاه های ایرانی در پیانو

[Porya]

سلام

میخواستم بدونم اجرای دستگاه های ایرانی رو پیانو و کلا رو گام کروماتیک به چه صورته ؟

مثل استاد فریبرز لاچینی که تو دستگاه های ایرانی اهنگ میسازه .

مثلا دستگاه اصفهان رو میدونم با دیز کردن فاصله هشتم یک گام مینور به وجود میاد .

اگه مطالب گسترده هست یک کتاب هم معرفی کنید ممنون میشم .

 

[امیرحسین به نژاد]

سلام

میخواستم بدونم اجرای دستگاه های ایرانی رو پیانو و کلا رو گام کروماتیک به چه صورته ؟

در این جا منظورتون رو از گام کروماتیک متوجه نمی شم.

مثل استاد فریبرز لاچینی که تو دستگاه های ایرانی اهنگ میسازه .

عمده آهنگهای ایشون در دستگاه های ایرانی نیستند.اما حال و هوای شرقی و ایرانی دارند.

مثلا دستگاه اصفهان رو میدونم با دیز کردن فاصله هشتم یک گام مینور به وجود میاد .

باید فاصله ی(درجه) هفتمرو نیم پرده به بالا ببرید.فاصله ی هشتم در واقع همون نت پایه ست.

اگه مطالب گسترده هست یک کتاب هم معرفی کنید ممنون میشم .

ببینید چون اصولا نواختن دستگاه های ایرانی با سازهایی که فاقد فواصل ربع پرده هستند مثل پیانو و گیتار... بسیار محدود هست و بیان کاملی نداره مطالب در این مورد فراوان نیست.البته لازم به ذکر که اساتیدی مثل مرتضی محجوبی پیانو رو به شکل ربع پرده کوک می کردند و دستگاه های ایرانی را به طور کامل و با بیانی زیبا و کامل می نواختند حتی ایشون ردیف موسیقی ایران رو برای پیانو نوشتند.

به هر حال بنده سعی میکنم که به زودی مطلب تقریبا جامعی در مورد نواختن دستگاه های ایرانی با سازهای نیم پرده ای و نوشتن هارمونی دستگاه ها،بنویسم.

 

[Porya]

با تشکر از شما دوست عزیز

در این جا منظورتون رو از گام کروماتیک متوجه نمی شم

منظورم همون بود که خودتون اشاره کردین یعنی سازی که فاقد ربع پرده باشه .

عمده آهنگهای ایشون در دستگاه های ایرانی نیستند.اما حال و هوای شرقی و ایرانی دارند.

منظورم کتاب پاییز طلایی ایشون بود . چون من از یک تا چهارشو دارم و تو همشون نوشته شده که قطعات ایرانی هستند .

باز هم ممنون از لطفتون

 

[alone_composer]

سلام

میخواستم بدونم اجرای دستگاه های ایرانی رو پیانو و کلا رو گام کروماتیک به چه صورته ؟

مثل استاد فریبرز لاچینی که تو دستگاه های ایرانی اهنگ میسازه .

مثلا دستگاه اصفهان رو میدونم با دیز کردن فاصله هشتم یک گام مینور به وجود میاد .

اگه مطالب گسترده هست یک کتاب هم معرفی کنید ممنون میشم .

سلام بر پوریای عزیز.

سوال خوبی مطرح کردید.

جالب است بدانید به غیر از "سه گاه" بقیه دستگاه های ایرانی را می توان با نیم پرده ها ( به جای ربع پرده ها ) بر روی پیانو شبیه سازی کرد که به این عمل اصطلاحا " تامپراسیون یا تعدیل " می گویند.

از همین رو سه گاه ایرانی ترین دستگاه است زیرا نت تونیک (شاهد) آن خود بر روی ربع پرده قرار گرفته پس به هیچ صورتی قابل تعدیل نیست.

امیدوارم تعاریف زیر قدری به شما کمک کند. اگر سوالی بود باز من در خدمتم:

1- دستگاه شور: به صورت خیلی ساده شور مینوری است که درجه دوم آن (نت دوم گام) ربع پرده بم تر شود. شما اگر به جای ربع پرده از نیم پرده استفاده کنید همان گام "فیریژین" ساخته می شود و شور تعدیل می گردد (مثلا در لا مینور تئوریک به جای سی، سی بمل)

2- دستگاه ماهور : نیازی به تعدیل ندارد معادل همان گام ماژور است.

3- دستگاه اصفهان: مینور هارمونیک تعدیل شده این دستگاه است.

4- همایون: اگر در مینور هارموینک از درجه پنجم به عنوان تونیک استفاده کنید همایون تعدیل شده خواهید داشت.

5- نوا: اگر در فیریژین (شور تعدیل شده) از درجه چهارم به جای تونیک جدید استفاده کنید بدست می آید.

6- چهارگاه: ماژوری است که درجه دوم و ششم آن را باید در صل ربع پرده (و در حالت تامپره شده یا تعدیل شده روی پیانو "نیم پرده") بم تر کنید

7- سه گاه: همانطور که قبلا گفتم تعدیل نمی شود...

این در مورد 7 دستگاه اصلی

امتحان کن و نتیجه را بگو.

امیدوارم پوریا جان به نتیجه دلخواه رسیده باشی. سوالی بود باز در خدمتم.

با سپاس محمد.

 

[behnam1982]

اجرای دستگاه های ایرانی رو پیانو به چه صورته ؟یک کتاب هم معرفی کنید ممنون میشم .

​

یه سری نت برای پیانو منتشر شده که مطالعشون خالی از لطف نیست. میشه تا حدود زیادی با اجرای موسیقی دستگاهی بر روی شستی های پیانو آشنا شد.

​

آوازها و تصنیف های ایرانی
تنظیم پیانو : آلفرد ژان-باپتیست لومر
گردآوری و تصحیح : منوچهر صهبایی
انتشارات ماهور​

 

[behnam1982]

اگر در فیریژین (شور تعدیل شده) از درجه چهارم به جای تونیک جدید استفاده کنید بدست می آید.

این یعنی همون آٸولین (Aeolian) ؟

 

[alone_composer]

این یعنی همون آٸولین (Aeolian) ؟

درود. بله بهنام عزیز. در حقیقت، همان "آئولین" است.

 

[Ah/\/\ad]

پیشنهاد می کنم آثار استاد جواد معروفی رو تهیه کنید ..

از اساتید اجرای قطعات ایرانی روی پیانو بودند ..

روحشان شاد و یادشان گرامی ..

 

[Alireza Ahari]

من در مورد راک هم تو یکی از قسمت ها گفتم نیازی به داشتن سازی با امکان ربع پرده حتمی نیست
مهم فواصل اجرایی هست که فضای اون دستگار رو میسازه
مثلا دستگاه دشتی تاکید بیشتر روی نت می داره برای همین توی ویولن کوک رو به می لا می لا تغییر میدن
شما با فواصل و هارمونی بکار برده میتونید فضای دستگاه های ایرانی رو بسازید
مثلا گام های مینور بهترین گزینه هستن برای این کار

 

[saeed1364]

سلام
آهنگ ایرانی در گام کروماتیک وجود داره؟اگه هست نمونه بگید.
بیشتر در چه سبک هایی از این گام استفاده میکنن؟
درکل استفاده ازاین گام چه کاربردی داره؟
ممنون میشم اگه جواب بدید

 

[arei]

دستگاه دشتی بیشتر رو نت سی هست
شور می

 

[arei]

سلام
آهنگ ایرانی در گام کروماتیک وجود داره؟اگه هست نمونه بگید.
بیشتر در چه سبک هایی از این گام استفاده میکنن؟
درکل استفاده ازاین گام چه کاربردی داره؟
ممنون میشم اگه جواب بدید

نه فک نکنم بیشتر برای کلاسیک بوده
مثل زنبور عسل
کاربردشم بستگی به اهنگ داره

 

[Amir Pro]

سلام دوستان، امکانش هست کسی زحمت بکشه و مثل گام مینور یا ماژور که با عدد فاصله یا نیم‌فاصله نشونشون میدیم، این هفت دستگاه رو بنویسه با احتساب ربع پرده به عنوان واحد اصلی؟ مثلا ماهور که همون ماژور هست قاعدتا باید این طوری بشه: 4424442 یا حداقل یه منبع خوب معرفی کنین برای مطالعه.
من خیلی جاها در این مورد خوندم یا توضیح کامل نیست یا تناقض داره یا آدم بیشتر گنگ میشه.
بعد یه سوال دیگه
الان برای دستگاه شور بالا گفتن که نت دوم گام مینور رو ربع پرده بم تر کنیم میشه شور، ولی وقتی نت دوم گام مینور رو کرن می کنیم (مثلا توی گام لا مینور، سی کرن) بعد این جا، نت ششم که فا باشه فالش شنیده میشه و اگه ششم ربع پرده بره بالا، درست شنیده میشه. حداقل گوش من که قضاوتش این بود. داستان چیه؟ میشه کسی توضیح بده؟

 

[kianfar83]

با سلام خدمت دوستان و اساتید محترم،
من یه ساز یاماها P-115 دارم که ظاهرا با این اپلیکیشن IOS که در زیر لینک دادم میشه کوکش رو به دستگاه های ایرانی تغییر داد که در توضیحات اپ، این دستگاه ها ذکر شده :
Bayat
Rast
Sikah
Yekah
Nairuz
Hijaz
Sikah Baladi
Husseini
Pure Major
Pure Minor
لینک اپ :

برای مشاهده لینک‌ها لطفا ورود یا ثبت نام کنید

حالا سوال من اینه که آیا امکانش هست که همین کاری که این اپ انجام میده رو از طریق یه نرم افزار تحت ویندوز و یا اپ اندروید انجام داد برای این مدل یاماها؟ چون من هیچ دستگاه اپلی ندارم نه گوشی و نه تبلت !
شیوه اتصال این مدل به کامپیوتر هم USB To Host هستش.
این هم دفترچه راهنما در صورت لزوم:

برای مشاهده لینک‌ها لطفا ورود یا ثبت نام کنید

برای مشاهده لینک‌ها لطفا ورود یا ثبت نام کنید

بنده بطور کلی در این موارد ینی نرم افزارها و اتصال به کامپیوتر مبتدی هستم و اطلاعاتم صفره حتی نمیدونم که این شیوه اتصال برای این کار مناسبه یا فقط برای انتقال ترک رکورد شده از پیانو به PC طبق چیزی که تو دفترچه نوشته کار میکنه و کارایی دیگه ای نداره !
ممنون میشم دوستان و اساتید راهنمایی کنند.

 

[mahsa2018]

سلام دوستان ممنون از توضیحاتتون ما امتحان کردم قبلا ه کار قشنگی ازش در نیومد انگار کاملا معلومه پیانو واسه این سبک ساخته نشده به اون موسیقی های اصیل غربی که با پیانو زده میشه نمیشه حالا شایدم من اونقد حرفه ای نزدم از شما دوستان میخوام اگه کسی موسیقی زیادی در مورد این سبک میشناسه لطفا معرفی کنه

 

[Dj M.T]

سلام
دوستان لطفا بفرمایید میشه هر دستگاه ایرانی رو یک گام در نظر گرفت و بعد برای درجات اون گام آکورد ساخت؟
به نظر من آکورد هایی که روی درجه یا درجات سری یا کرن شده میسازیم و آکوردهایی که این نتها سوم یا پنجم قرار میگیره خیلی بد صدا میده علت چیست؟

 

[mr.r]

سلام.هر دستگاه خیر.مثلا ماهور همون ماژور هست.اما دستگاه های دیگه باید نت هاشو تعدیل کنید و تغییرات بدید چون پیانو پرده بندی هاش مشخصه زدن دستگاه ایرانی مشکله و باید تغییرات بدید که کجا بمل بزنید کجا دیز.هستن اساتیدی که کلا رو این قضیه خوب عمل کردن اما خیلی جای مانور نداره بخوای هر دستگاه ایرانی روش پیاده کنی.برخی اوقات حتی تعدیل هم بکنی بازم خروجی مطبوعی نمیگیری و قطعه حیف میشه کلا.یوال دوم هم نفهمیدم حقیقت منظور رو

 

[Mohammad1772]

با عرض سالم خدمت دوستان
نمی دونم این بحث مربوط به چه تاریخی هست حداقل من که تاریخی نمی بینم اما از اوجایی که علاقه دوستان رو به فرا گیری هارمونی ایرانی دیدم گفتم توضیحی داده باشم
اولا عزیزان باید بدونن که در ابتدا تمام پرده بندی موسیقی غربی بر اساس گام ماژور بوده بعدا مد های دیگری به اون اضافه شده .اون چه که مسلمه تمام این الگوها بر اساس کنار هم قرار گرفتن پرده ها و نیم پرده ها ست که بر اساس قراردادی در دنیای موسیقی اونها رو تحت عنوان گام میشناسند واما در موسیقی شرقی در اسیای میانه در برخی کشور های عربی در ترکیه علی الخصوص در ایران چیزی به نام ربع پرده وجود دارد که قابل درک برای غربیها نیست در موسیقی دستگاهی ما از قرار گرفتن پرده ها و ربع پرده ها در کنار هم گام های ایرانی به وجود امده که اینها هم طبق قرارداد به هر کدوم از این گام ها نام دستگاه رو گذاشتن مثلا فلان اهنگ در دستگاه شور یا فلان اواز در دستگاه ماهور .معمول نیست که اسم گام رو بیارن.به عنوان مثال نمی گن الهه ناز در شورلا به نام همون دستگاه اکتفا میکنن.
ما واسه اهنگ هامون در بخش پاپ یا کلاسیک معمولا از هارمونی تونال (کلاسیک) استفاده میکنیم (اکوردهای تیرز) اکوردهایی که بر اساس فاصله سوم ایجاد می شوند
و اما برای هارمونیزه کردن اهنگ هایی که در دستگاه های ایرانی به جز 3 گاه ساخته میشه از هارمونی (مدرن یا پیشرو) استفاده میشه
برای هامونیزه کردن یک موسیقی دستگاهی ابتدا باید ربع پرده حذف بشه تکنیک(تامپراسیون) یا تعدیل سازی
استفاده از اکوردهای تیرز بسیار محدود میشه به جای اونها از اکوردهای اددتون.زوج.سکواندال.کوارتال استفاده میشه وهمین طور بر خلاف موسیقی تونال فواصل چهارم و پنجم در موسیقی دستگاهی کاربرد زیادی دارند. واز اجایی که سازهای ایرانی با فواصل پنجم کوک می شوند و این فاصله به صورت نت به اصطلاح واخوان(پدال) استفاده میشود از اکوردهای دو صدایی مثل I5 و V5 (شامل پایه اکورد به همراه فاصله پنجم) استفاده زیادی میشود البته از کسانی که هارمونی دستگاهی رو گوش ندادن نمی توان انتظار داشت که این نوع هامونی رو بتونن زود هضم کنن.
خلاصه مطلاب بسیار زیاده شاید حوصله شما هم سر بره .
واسه اموزش این نوع هارمونی حتما ابتدا باید هارمونی کلاسیک رو اموخته باشید بعد با کسایی کار کنید که خودشون موسیقی دستگاهی می نویسنددقیقا همین کاری که من 15 سال پیش انجام دادم چون در این زمینه هیچ مطلبی توی اینترنت نیست اگر هم باشه به احتمال زیاد اشتباه
امید وارم مطلب مفید بوده باشه