آموزش گام به گام میکس و مسترینگ

دوستان خوبم از آنجا که من در فروم مقالات مفید و علمی را مطالعه کردم و جای مقالاتی در بحث مراحل صدابرداری و میکس و مسترینگ که بطور منسجم نوشته شده و دارای روال مشخص باشند خالی دیدم تصمیم گرفتم یادداشتهایم از مقالاتی که از راههای گوناگون بدست میاورم و نکاتی از آنها را یادداشت میکنم در فروم به اشتراک بگذارم و با امید به همکاری دوستان دیگر سعی کنیم سوالات عزیزان را هم پاسخگو باشیم.

 

برای اولین قدم به مراحل کار روی وکال میپردازیم
برداشت و پردازش صدای خواننده کاری است که در اکثر پروژه ها بایستی انجام گیرد و نقطه اشتراک بسیاری از آنهاست در زیر اشاره به استودیوهای خانگی است که امکانات سخت افزاری برداشت صدا به یک میکروفون مناسب و یک اتاق سکوت خانگی محدود میشود و مثلا خبری از کامپرسور سخت افزاری نیست:

1-برداشت صدا: وکال را بدون هیچگونه افکت و به صورت Flat رکورد کنید. ( قبل از رکورد با توجه به جنس صدای خواننده شاید لازم باشد میکروفن را جابجاکنید تا مناسبترین نقطه را برای بهترین رکورد پیدا کنید.
2-حذف فرکانسهای غیر مفید و مضر: پس از رکورد صحیح وکال همه فرکانس های زیر100 هرتز و بالای 15000هرتز را Roll Off (قطع فرکانسهای ناحیه با شیب تند ) کنید.
3-اکوآلایز کردن: برای گرمتر شدن صدا بایستی برخی فرکانسها را تقویت کنید:
3a.برای خواننده مرد: فرکانس 160 هرتز را بین 2 تا 4دسی بل تقویت کنید.
3b. برای خواننده زن: فرکانس 320 هرتز را بین 2 تا 4 دسی بل تقویت کنید.
3c. اگر صدای وکال را با میکروفن مناسب و دراتاق سکوت برداشت کرده اید و دارایHiss (نویز سفید) نیست افزایش مختصری در محدوده 7 تا 8 کیلو هرتزباعث شفافیت بیشتر صدا خواهد شد.
3d.در منطقه Mid Range یعنی فرکانسهای بین 800 تا 5 کیلوهرتز تراکم فرکانسهای مهم و حساس در صداست و دستکاری کردن فرکانسها بایستی به نرمی و با دامنه کم انجام بشه چون تغییر ناشیانه موجب تغییر جنس صدا میشه که شاید همیشه مطلوب نباشه. اما دست کاریصحیح این منطقه می تونه حس زیبایی به وکال بده اما توصیه میشه که با پهنای باند نازک این کار رو انجام بدین.
4-کامپرس کردن: پس ازاکولایز یک کمپرسور نرم بر روی وکال اعمال کنید. توضیح اینکه چون کار کامپرسور تقویت سطح صداهای ضعیف و تضعیف سطح صداهای بیش از حد بلند است تنظیم آستانه تقویت و آستانه تضعیف و همچنین شیب تقویت و تضعیف آن بسیار مهم است و خود من در اولین تجربه ها با اعمال کامپرسور باعث تغییر محسوس (نامطلوب) در صدای وکال میشدم.
5-اعمال ریورب : آخرین مرحله است و همه آنرا میشناسند فقط مواظب باشید که تکرار زیاد با حجم زیاد برای سخنرانی به کار میره !!!! سعی کنید در استفاده از ریورب محتاط باشید.

انجام مراحل بالا در تمام کارها تقریبا اجباری است اما ممکن است هر سبکی افکتهای خاصی به وکال اعمال بشه.
نکته مهم دیگر اینکه شما در تصمیم گیری برای تنظیم اکوآلایزرها به صدایی می شنوید اعتماد میکنید پس مطمئن شوید که صدا را با مانیتور مناسب (Flat) میشنوید وگرنه بلایی که بر سر وکال میآورید جبران ناپذیر است.
موفق باشید.​

 

ضمن عرض ادب و قدردانی از دوست عزیزم اجازه میخوام چند نکته رو به مطلب فوق اضافه کنم :

* اصول ضبط لیدوکال با بک وکال کاملا متفاوته ... برخلاف ضبط صدای بسیاری از سازها که مهندس صدا رو وادار به حرکت دادن مایکروفون بهمراه استند میکنه ضبط وکال از اصول خاص و خشکی تبعیت میکنه ... در این پارت خود مایکروفون جایگاه ثابتی نسبت به سورس داره اما این دیافراگمه که بسته به خط وکال و ژانر موسیقی با تغییر زاویه و گاه کمی موقعیت عمودی نسبت به دهان مورد تنظیم قرار میگیره ... در مورد سازها چون هربخش از ساز صدای خاصی رو تقدیم شنونده میکنه مایکروفون گذاری متفاوته ... بطور مثال صدای گیتار در قسمت بریج و صدل با قسمت ساندهول و قسمت فرت بورد کاملا رنگهای متفاوتی رو ارائه میکنه ... ولی در مورد وکال چون منبع صوت دهان هست و خصوصیات رزونانسی ساز رو نداره نیاز به جابجایی استند نیست . تنها برمبنای کپسول بکار رفته در مایکروفون باید فاصله پیشنهادی کمپانی رو از کپسول رعایت کرد که این فاصله بسته به انتخاب هریک از الگوهای قطبیت مایکروفون متغیره . بطور مثال اگر در سبک راک خواننده پامپینگ بسیاری داشته باشه و مایکروفون تحمل SPL بالایی رو نداشته باشه دیافراگم حتی تا مقابل چشم خواننده بالا میاد و بعد یک زاویه 45 درجه میگیره و این در حالیه که 30 سانت فاصله دهان تا دیافراگم رعایت شده .

* نکته بعدی در مورد cut off کردن فرکانسهاست . پیشنهاد من بر مبنای اصول علمی اینه که اگه مایکروفون شما فیلتر HPF داره حتما هنگام ضبط ازش استفاده کنین و اونو روی 80Hz بذارین تا رامبلها همراه وکال ضبط نشن و توازن فرکانسی رو تحت تاثیر قرار ندن ... این امنیت بالاتری رو برای خط وکال نسبت به ایکوالایز و cut off بعد از ضبط وکال بهمراه میاره ... در هنگام استفاده از تجهیزات حرفه ای آنالوگ برای ضبط وکال بطور مثال مایکروفون Neumann M149 Tube و چنل استیریپ AVALON vt-737sp با استفاده از الگوی Shelve اضافه کردن دوسه db در 15KHz و بعد اعمال پراسس داینامیک De'ESS بروی حدود 8KHz میتونین صدایی نرم اما با جزئیات بالا داشته باشین که بدور از هر هارشنسی هستش .

* هنگام نزدیک شدن به محدوده فرکانسی 160Hz بشدت مراقب اینترفر فرکانسی با هارمونیکهای نتهای باس باشین و همین طور هنگام کار در محدوده خطر 200~400 هرتز بشدت مادینس شدن صدا رو کنترل کنین ... اگه مانیتور حرفه ای ندارین حتما از یک اسپکترام انالایزر هنگام ایکوالایز کردن استفاده کنین ... جایی که گوش شک داره از چشم در میکس استفاده کنین .

* در صورت داشتن نویز سفید حتما از یک دینویزر استفاده کنین و بعد برای جبران از پردازنده داینامیک Exciter بهره بگیرید .

* کامپرس با ریت پایین یک اصل درسته اما در ضبط وکال سبکهایی مثل متال گاه مجبور میشین اینقدر ریت رو بالا ببرین که کار از کامپرس گذشته و به لیمیت میرسه . دقت داشته باشین که پردازش وکال نسبت به کل موزیک صورت میگیره و سازهای اصلی رو نباید فدای وکال کرد . گاه صدای وکالی که به تنهایی نامناسب شنیده میشه وقتی در دل موسیقی قرار میگیره تحسین همه رو نسبت به پردازش هنرمندانه مهندس میکس برانگیخته میکنه . ولی اصل همونه ... ریت پایین هنگام ضبط !

* ریورب عنصر حیات بخش صداهایی که Close Miking ضبط شدن ... همون قدر که میتونه حیات بخش باشه میتونه با استفاده ناصحیح شیرازه میکس رو از هم بپاشه ... عدم داشتن علم و تسلط کافی بروی دانش Audio Reverbration میتونه فضای هر میکسی رو به سیرک تبدیل کنه ! جالبه بدونین در بسیاری از سبکهای موسیقی بر خلاف باور عمومی اصلا هیچ ریوربی روی وکال اعمال نمیشه ... و باز جالبه بدونین در ذهن بسیاری از صدابرداران نامی جهان واژه ریورب جای خودش رو به امبینت داده . خلق فضا و عمق در موسیقی و تسلط به مبحث انعکاس چیزی فراتر از کلیک بروی preset یک پلاگین و send کردن صداها به اون باسه . اگه اهورامزدا بخواد بزودی مطالب آموزشی بسیار حرفه ای و جامعی رو پس از ترجمه و تایپ در این زمینه تقدیم عزیزان میکنم . البته اگه این پروژه های سنگین استودیویی امون بدن !

البته در مورد مفاهیم پایه میکس و مسترینگ مطلبی رو در سایت استودیو ادیومستر نوشتم که فکر میکنم خوندنش خالی از لطف نباشه ... در صورت تمایل میتونین به لینک زیر مراجعه کنین عزیزان

میکس و مسترینگ تخصصی صدا

 

ممنون.اینترفر فرکانسی و مادینس رو میشه توضیح بدید چی هست.

 

دوست عزیزم ... منظور از اینترفر فرکانسی همون تداخل یا کاورشدن فرکانسهای یکسان باهم دیگه است که میتونه باعث بشه بسیاری از صداها توی میکس گم بشن و یا اینکه کمرنگ شنیده شن که با استفاده از ایکوالایزرها میتونین این مشکلات رو حل کنین .

* دامنه مادینس همون محدوده فرکانسی Lo - Mid رو میگن که حدودا از 200 تا 400 هرتز هستش و عدم کنترل صحیح روی این بخش میتونه از گرمای میکس شما کاسته و یا اینکه با افزایش هامینگ میکس شما رو نامفهوم کنه .

ضبط خوبی داشته باشین !

 

ممنون از اقای خاکپور عزیز.میشه راجع به نحوه صحیح ماکسیمایز نهایی پروژه (نحوه تعیین تریشلد و ریلیز و نویز شیپینگ ) و هم نوع هارمونیک اکسایتر انتخابی برای مسترینگ(tube,tape,retro)یه توضیحی بدید.مخصوصن من با تعیین ریلیز تایم مشکل دارم.وقتی بالا انتخاب میکنم اون حالت پمپی مورد نظرم رو بهم میده ولی شفافیت مستر میاد پایین.بعضی وقتها هم بعد از ماکسیمایزر نهایی نتیجه یک دفعه خشک و بی روح میشه وانگار موسیقی پویایی لازم رو نداره..

 

حتما دوست عزیز ... چراکه نه ...
اگرچه هرکدوم از واژه هایی که توضیحی در موردشون خواستین نیازمند یک تاپیک جداگانه است اما بنده تا جایی که امکان داره سعی میکنم به زبان ساده و مختصر پاسخ شما رو بدم که دوستانی که تازه پراسس لیمیتینگ رو شروع به یادگیری کردن هم بتونن استفاده ای ببرن .
اما بنده حیف میبینم مطلبی با این اهمیت برای خودش تاپیکی جداگانه نداشته باشه . چون این مطالب احتمال داره اگه تو دل تاپیکهای کلی قرار بگیره از دید خیلی از کاربران گرامی پنهان بمونه . همونطور که از ساعت نوشته های بالای بنده هم مشخصه من معمولا ساعت دو تا سه و چهار صبح وقت آزاد پیدا میکنم و مطالب رو مینویسم بره عزیزان ... پس اگه اجازه بدین بنده امشب این مطالب رو مینویسم و در همین بخش میکس و مسترینگ در تاپیکی جدید با نام Moderate Brickwall Limiting قرار میدم . خوشحال میشم مفید واقع بشه .

ضبط خوبی داشته باشین !

 

با سلام خدمت دوستان واساتید محترم:

اولا تشکر میکنم از دوستان بابت ایجاد این تاپیک

لطفا یکی از دوستان زحمت بکشه وبه صورت ساده وروان در صورت امکان به همراه عکس از مراحل کار مسترینگ با استفاده از نرم افزار Adobe Audition 3.0 رو توضیح بده .

.

 

مسترینگ یک راه مطلق نداره نیازمند تجربه خودتون هست و حتی هر اهنگ مستر خاص خودش رو نیاز داره.ولی به طور کلی:
1 حذف فرکانس های خیلی پایین و خیلی بالا
2 مولتی باند کامپرسور
3 حذف فرکانس های ازار دهنده
4 استریو امیجینگ
5 اضافه کردن وارمنس برای گرمی کار
6 ماکسیمایزر
از کارت یه اکسپورت ویو با 3 دسی بل هدروم و با بیت ریت 24 بگیر داخل مولتی ترک ادیوشن بذار.کنار ترک اون بالا روی fx کلیک کن.حالا پلاگین ها رو میتونی داخل پنجره باز شده بندازی و مراحل بالا رو انجام بدی

 

دوست عزیز ممنونم از پاسختون

ای کاش همین مرحله ها رو که فرمودید با یه تیکه صدا به همراه عکس نشون بدید تا مابا توجه به عکس ها ومراحل کار بیشتر متوجه بشیم

.

با تشکر

.

 

با درود فراوان به دوستان به ویژه جناب استودیو ادیو مستر
من با ایجاد این تاپیک قصد داشتم تا بحث روشن و گام به گامی برای کسانی که در استودیوهای خانگی اتد کارهای خود را تهیه میکنند آغاز بشه که خوشبختانه شد بحث تخصصی ویژه ای که شما دوست خوبمان جناب ادیو مستر افزوده اید هم جای سپاس فراوان دارد که من به سهم خودم واقعا ممنونِ لطفِ بی اندازه شما در تکمیل و گوشزد نکات با اهمیتی چون تداخل فرکانسی هستم.
امیدوارم در گام بعدی هم که بایستی در مورد یک بخش دیگر از بخشهای مشترک در پروژه هاست همکاری ایشان و دیگر دوستان متخصصمان در سایت را داشته باشیم.
همانطور که در بیشتر کارها وکال وجود داره درامز هم بخش مشترکی در بسیاری از کارهاست پس گام پیش رو درباره درامز خواهد بود من در حال جمع آوری اطلاعات راجع به برداشت صدای درامز هستم که به محض آماده شدن در اختیار دوستان خوبم میگذارم.

 

میکس و مسترینگ درامز

درامز پایه و اساس اِعمال ریتم در موسیقی است و وظیفه سنگین نگهداری ریتم تزیین موزیک در مواقع لزوم و به طور کلی هرچه که با ریتم و تمپو سر و کار داشته باشد مگر در مواردی خاص بر عهده درامز هست استاد خوبم جناب امید محبی عزیز تاپیک پرباری را در این باره شروع کرده اند که با سوالات دوستان و پاسخهای ایشان و دیگر اساتید سایت تاپیک بسیار مفیدی است اگر تاکنون ندیدین حتما به این تاپیک سر بزنین.
برای صدابرداری از درامز بایستی یک ست میک مخصوص داشته باشیم و با جایگذاری درست آنها صدای هر کدام از اجزای درامز را جداگانه (و البته بدون هیچگونه افکت) برداشت کنیم (میکروفن های مخصوص در رنج فرکانسی مربوط به هر کدام از اجزای درامز پاسخ بالاتری دارند ) و هر کدام را در یک شیار(ترک) جداگانه داشته باشیم.
اما در استودیوهای خانگی ما معمولا از وی اس تی ها استفاده میکنیم که این وی اس تی ها معمولا دارای امکانات میکس و اکوآلایز هستند یعنی شما میتوانید روی هر کدام از اجزا بطور جداگانه تنظیم سطح یا اِعمال فیلتر های مورد نظرتون را داشته باشین و صدای درامز را به شکل یک تراک صوتی کامل در نظر بگیرید که در میکس نهایی فقط نیاز به تنظیم سطح صدا داشته باشید البته اگر نیاز به تغییرات پویا (داینامیک) در فیلترها یا سطوح میکس داخلی اجزای درامز داشته باشید میتوانید از امکان اتومیشن در نرم افزار میزبان استفاده کنید تا در میزانهای مختلف موزیک نهایی، سطوح نسبی متفاوت و همچنین فیلترهای متفاوت روی اجزای درامز داشته باشید.
حال فرض کنیم که ما مانند برداشت زنده اجزای درامز، وی اس تی را به شیارهای جداگانه اکسپورت کنیم پس دیگه برای میکس نهایی فرقی نخواهد داشت، ما تراکهای جداگانه ای داریم که به صورت استاندارد شامل:
Kick
Snare
Cymbal
Hihat
Tom1
Tom2
Tom3
Crash
هستند و ما با میکس این صداها کار داریم
از آنجا که درامز در اجزای خود شامل طیف گسترده ای از فرکانسها میباشند یعنی از پایینترین فرکانسهای قابل شنیدن موجود در کیک تا بالاترین آنها در های هت یا کرش پس نمیتوان نسخه ای یکتا برای اکوآلایز همه اجزای درامز پیچید
به زودی این بخش را تکمیل خواهم کرد

 

یعنی حتی کامپراسور، لیمیتر یا گیت هم نباید قبل از ریکورد اعمال بشه و باید ترک ساده و خشک ریکورد بشه بعد این سه مورد اعمال بشه؟

 

ساده و خشک و بدون افکت بودنش که البته باید همینطور باشه ولی کمپرسور و فیلتر که معمولا برای هر ضبطی لازم هستند تا صدای گرفته شده از ابتدا بدون اشباع و عاری از فرکانسهای غیر مفید باشه.
دقت کنید بحث ما در مورد صدابرداری در استودیو هست یعنی ما هر افکتی را پس از برداشت صدا و بر روی شیار منحصر به صدای برداشت شده اعمال خواهیم کرد برخلاف اجرای زنده که بایستی همزمان افکتهای لازم را برروی صدای برداشته شده اضافه و در محیط پخش کنیم.

 

تشکر اکولایز کردن و اعمال ریورب رو با چه نرم افزاری انجام میدن؟ مثلا من که با نوندو رکورد میگیرم با چی این دو کارو انجام بدم از کدوم شاخه اینارو اینجوری کنم اموزش از طریق برنامه هم بگین بی زحمت

 

با سلام خدمت دوستان گویا شرکت اشتنبرگ فیلم اموزشی میکس ومسترینگ با برنامه کیوبیس را عرضه کرده اگر کسی اطلاع دقیقی داره بگه ممنون میشم

 

سلام ممنون میشم لسنک دانلود آموزش مسترینگ قرار بدید

 

اقای خاکپور ممنون از وقتی که برای این توضیحات جامع اختصاص میدید.
ایا نحوه میکروفون گذاری برای لید وکال و بک وکال تفاوتی داره.به چه صورت هست؟

 

با توجه به تفكيكي كه در بالا صورت گرفته در مورد پلاگينهايي مثل ezdrumer بايد چگونه عمل كرد؟ براي ميكس كردن تركهايي كه با اين پلاگينها ساخته مي شه بايد چه كار كرد؟ آيا بايد نتهاي مربوط به هر كدام از بخشها مثل kick و ... رو به صورت جدا جدا در پترنهاي جداگانه وارد كرد؟
دوستاني كه از اين پلاگنها استفاده مي كنند لطفا توضيح بدهند كه براي ميكس چه كار مي كنند؟