کتابی است که سعدی یک سال پس از اتمام ، کتاب نخستش، آن را به آهنگین در هشت باب نوشته شده است:
1- «سیرت پادشاهان»: «درویش و غنی، بنده این خاک درند// وآنان‌که غنی‌ترند، محتاج‌ترند»
2- «اخلاق درویشان»: «هرکه عیب دگران پیش تو آورد و شمرد// بی‌گمان عیب تو نزد دگران خواهد برد»
3- «فضیلت قناعت»: «به‌نان خشک قناعت کنیم و جامه دلق// که بار محنت خود به، که بار منّت خلق»
4- «فوائد خاموشی»: «منجمی به‌خانه درآمد، یکی مرد بیگانه را دید با زن او به‌هم نشسته، دشنام و سقط گفت و فتنه و آشوب خاست. صاحب‌دلی که بر این واقف بود گفت: تو بر اوج فلک چه‌دانی چیست// که ندانی که در سرایت کیست»
5- «عشق و جوانی»: «کسی به‌دیده انکار اگر نگاه کند// نشان صورت یوسف دهد به‌ناخوبی// وگر به‌چشم ارادت نظر کنی در دیو// فرشته‌ایت نماید به‌چشم، کروبی»
6- «ضعف و پیری»: «ای که مشتاق منزلی، مشتاب// پند من کار بند و صبر آموز// تازی دوتک رود به‌شتاب// و آهسته می‌رود شب و روز»
7- «تأثیر تربیت»: «هرکه در خردیش ادب نکنند// دربزرگی فلاح از او برخاست// چوب تررا چنان‌که خواهی پیچ// نشود خشک، جز به‌آتش، راست»
8- «آداب صحبت»: «سنگ بدگوهر اگر کاسه زرین شکند// قیمت سنگ نیفزاید و زر کم نشود»
منبع:
http://fa.wikiquote.org/wiki/%D8%B3%D8%B9%D8%AF%DB%8C
1- «سیرت پادشاهان»: «درویش و غنی، بنده این خاک درند// وآنان‌که غنی‌ترند، محتاج‌ترند»
2- «اخلاق درویشان»: «هرکه عیب دگران پیش تو آورد و شمرد// بی‌گمان عیب تو نزد دگران خواهد برد»
3- «فضیلت قناعت»: «به‌نان خشک قناعت کنیم و جامه دلق// که بار محنت خود به، که بار منّت خلق»
4- «فوائد خاموشی»: «منجمی به‌خانه درآمد، یکی مرد بیگانه را دید با زن او به‌هم نشسته، دشنام و سقط گفت و فتنه و آشوب خاست. صاحب‌دلی که بر این واقف بود گفت: تو بر اوج فلک چه‌دانی چیست// که ندانی که در سرایت کیست»
5- «عشق و جوانی»: «کسی به‌دیده انکار اگر نگاه کند// نشان صورت یوسف دهد به‌ناخوبی// وگر به‌چشم ارادت نظر کنی در دیو// فرشته‌ایت نماید به‌چشم، کروبی»
6- «ضعف و پیری»: «ای که مشتاق منزلی، مشتاب// پند من کار بند و صبر آموز// تازی دوتک رود به‌شتاب// و آهسته می‌رود شب و روز»
7- «تأثیر تربیت»: «هرکه در خردیش ادب نکنند// دربزرگی فلاح از او برخاست// چوب تررا چنان‌که خواهی پیچ// نشود خشک، جز به‌آتش، راست»
8- «آداب صحبت»: «سنگ بدگوهر اگر کاسه زرین شکند// قیمت سنگ نیفزاید و زر کم نشود»
منبع:
http://fa.wikiquote.org/wiki/%D8%B3%D8%B9%D8%AF%DB%8C